Аургазă хыпарçи
+17 °С
Пӗлӗтлӗ
Пур хыпар та

Бишкаин çынни – Совет Союзĕн Геройĕ

Бишкаин ялĕнчи А. ИВАНОВ паттăр салтак çинчен каласа парать.

1906 çулта Бишкаин чиркĕвне çамрăк псаломщика Михаил Степанович Авдош­кина ĕçлеме янă. Авдошкин – Чулхула (Нижний Новгород) кĕпĕрнинчи Спас­ское ялĕнчи хресчен. Вырăс, пĕлÿллĕ. Бишкаин ялĕнчи хĕрпе Степанида Алексеевнăпа венчете тăнă. Вĕсен ывăл тата хĕр çуралнă. Çемье пуçĕ Пĕрремĕш тĕнче вăрçи фрончĕсенче виçĕ çул çапăçнă. Килне унтер-офицер званипе таврăннă, чиркÿре малалла ĕçленĕ. 1918 çулхи августăн 15-мĕшĕнче тата тепĕр ывăл, Семен, çуралнă. (Даннăйсене пур­не те Бишкаинти Никольск чиркĕвĕн чиркÿ кĕнекинчен илнĕ). 1921 çулхи хăрушă выçлăх вăхăтĕнче Авдошкинсен çемйинче, виçĕ çулхи Семенсăр пуçне, пурте вилнĕ. Вилнисене хĕлле масар çинче кĕрт айне туса хăварнă, çуркунне çеç пытарнă. Вĕсене пытарма вăй тата май пулман.

Пушкăртри тăлăх ачасене виçĕ эше­лонпа республика тулашне янă: Çĕпĕре – икĕ поезд, Мускав çывăхне – пĕрре. Се­мен Калуга облаçĕнчи ача усрама илнĕ мăшăр патне лекнĕ. Вăхăт иртнĕçем хăй ача çуртĕнчен пулни çинчен пĕлсе юл­сан, килĕнчен тухса кайнă, 1933 çулхи апрельтен пуçласа 1939 çулхи сен­тябрь уйăхĕччен Калуга, Мускав, Ярос­лавль тата Орел облаçĕсенчи интер­натсенче хăйĕн ача çуртĕнчи тусĕсене шыранă. Мускав çывăхĕнчи хуласенче шлифовщик, токарь тата слесарь пул­са ĕçленĕ. Пушкăртри нумай юлташĕпе ача çуртĕнче паллашнă. Семен хăйĕн тăванĕсене шыранă, юлашкинчен тĕллевне пурнăçланă. Унăн тăван кĕтесĕ Бишкаин пĕчĕк чăваш ялĕ пулни çинчен пĕлсе юлнă. Вăл унта питĕ пул­са курма ĕмĕтленнĕ, анчах призывпа çара кайнă. 1941 çулхи июль уйăхĕнчен пуçласа нимĕç оккупанчĕсене хирĕç çапăçнă. Авдошкин пулеметчик вăрçă пуçламăшĕнчех çапăçура палăрнă. Ави­аци бомбинчен юлнă çаврака шăтăкра вăл икĕ „Максим” пулемет вырнаçтарса лартнă та фашист çарĕсен наступленине вăрахчен чарса тăнă. Çак паттăрлăхшăн Семен Авдошкина „Хăюлăхшăн” ме­дальпе наградăланă. Вăл, 1-мĕш Укра­ина фрончĕн составĕнче пулемет ротин командирĕ пулса, Сандомир хулинчен (Польша) кăнтăр-хĕвеланăç енче Висла юханшывĕ урлă каçнă чухне уйрăмах палăрнă. Акă, награда листинчен çырса илни: „Авдошкин аслă лейтенант полк тапăнуллă çапăçнă чухне хăйне питĕ пултаруллă, хăюллă, тавçăруллă коман­дир пек кăтартнă. Висла юханшывĕ урлă каçнă чухне Авдошкин юлташ хăйĕн ротипе тепĕр енчи çырана кимĕсемпе каçнă, плацдарма йышăннă, çирĕпленсе ларнă, пуçланса кайнă çапăçура рота тăшманăн икĕ взвод таран салтакне тата офицерне тĕп тунă, боеприпассемпе тата апат-çимĕçпе сакăр автомашинăна персе лектернĕ, виçĕ танк пулеметне, 17 винтовка ярса илнĕ, 12 салтакне тыткăна илнĕ. Авдошкин юлташ çак çапăçура ротăпа командăласа, хăй пĕрмай малта пынă, тăшманăн 12 салтакне, икĕ офи­церне тĕп тунă. Çапла вара Авдошкин юлташăн роти Висла юханшывĕ урлă темиçе çĕртен сахалрах çухатусемпе каçма май панă”.

С. Авдошкина Совет Союзĕн Геройĕ ята 1944 çулхи сентябрĕн 23-мĕшĕнче панă. Çар госпиталĕ хыççăн 1945 çулхи ноябрьте вăл Стерлитамак хулине килнĕ, Стерлитамакри ликер-эрех завочĕн пу­шар-хурал сыхлавĕн начальникĕ пулса ĕçлеме тытăннă. Авдошкин аслă лейте­нант тăватă хут, пĕррехинче пуçĕнчен хытă, аманнă. Ленин, Отечественнăй вăрçă орденĕсемпе тата медальсемпе наградăланнă. Стерлитамак хулинчи 14 №лĕ вăтам шкул территорийĕнче герой бюстне вырнаçтарса лартнă.

1946 çулхи апрель уйăхĕнче Совет Союзĕн Геройĕ Семен Авдошкин аслă лейтенант тăван ялне килнĕ. Ашшĕ çурчĕ ăçта ларни çинчен ялти кине­мисенчен ыйтса пĕлнĕ. Акă вăл, унăн пурнăçĕнчи чи телейлĕ тата нумайччен кĕтнĕ самант: 25 çултан вăл килĕнче! Семена ентешĕсем унăн паттăрлăхне хисеплени кирлĕ пулман. Вăл ялйышпа тĕлпулу самантне кĕтнĕ, анчах Бишкаин çыннисен сÿрĕклĕхĕнчен тĕлĕннĕ. Унпа тĕлпулу йĕркелеме пĕри те пĕр утăм та туман. Вăл чирлесе ÿкнĕ.

1960 çулта Авдошкин каллех тăван кĕтесне килнĕ, анчах ялне кĕмен. Ăна питĕ йывăр пулнă! Тăванĕсен вилтăприсем патĕнче ларнă. Чĕри ырат­ма пуçланă, вăл çĕре персе аннă.

Салтак 1962 çулхи мартăн 9-мĕшĕнче вилнĕ. Вăл 44 çулта çеç пулнă. Ăна Стерлитамакра пытарнă. 2018 çулхи августăн 15-мĕшĕнче Стерлитамакра пирĕн герой çуралнăранпа 100 çул пул­нине паллă тунă. Унăн вилтăпри çине чечек кăшăлĕсем хунă. Вăхăт иртнĕçем тĕрĕслĕх таврăнĕ, пирĕн ентеш кил­не тивĕçлипе таврăнĕ. Унăн пурнăçĕ кĕске, анчах пултаруллă пулнă. Эпир вара, бишкаинсем, пирĕн Совет Союзĕн Геройĕ пулнипе мухтанма тивĕçлĕ.

Читайте нас: